Individualni sportovi

Streličarstvo

Parallax Leaf - OKS

Ne može se sa sigurnošću utvrditi kada su tačno izmišljeni luk i strela, međutim istoričari se slažu da je pronalazak luka i strele uz pronalazak točka jedan od najbitnijih momenata u razvoju ljudske civilizacije.

Zahvaljujući luku i streli čovek je mogao lakše da dođe do hrane, da savlada neprijatelja i da uspostavi kontrolu nad prirodom. Istoričari ipak procenjuju da luk potiče iz kamenog doba koje je trajalo skoro milion godina i koje se na dalekom istoku završilo oko 6000. godine p.n.e, a u Evropi oko 3000. godine p.n.e. Dokazi za ove tvrdnje nađeni su u španskim pećinama na čijim zidovima se nalaze crteži koji prikazuju praistorijeske lovce sa lukovima u rukama (slika levo). U starom i srednjem veku luk je predstavljao okosnicu ubojne sile većine civilizacija koje su se smenjivale. Među narodima za koje se zna da su izuzetno vladali veštinom izgradnje i upotrebe luka i strele nalaze se Egipćani, Persijci, Asirci, Mongoli, Turci itd. Oblici, materijali i način izgradnje streličarske opreme su se kod pomenutih naroda razlikovali. Vrhunac u izgradnji i upotrebi dostigli su Mongoli i Turci, a oblik i principi koje su oni koristili za izradu koriste se i danas kod izrade moderne streličarske opreme (videti sliku turskog zakrivljenog luka)

 

U Evropi, streličarstvo se najviše razvilo u Engleskoj, gde su luk i strelu doneli Normani u periodu od 850-950 god. Upotrebu luka i strele u vojne svrhe Englezi su razvili do nivoa umetnosti. Istoričari se slažu da je upravo engleski dugi luk (longbow) omogućio Englezima vojnu premoć nad kontinentalnim suparnicima. Engleska ratna taktika tog perioda sastojala se skoro isključivo od upotrebe velikih falangi streličara koji su ispaljivali oblake strela desetkujući neprijatelja (pre svega neprijateljsku konjicu). Specifičnost engleskog vojnog streličarstva ogledala se u upotrebi izuzetno jakih tisovih lukova (snage oko 120 funti) koji su mogli ispaljivati teške ratne strele na veliku udaljenost. Ove su strele bez problema probijale oklope vitezova. Elitne jedinice predstavljali su tzv. Velški strelci a standardi za prijem u ove jedinice bili su izuzetno rigorozni. Na kontinentu su se u to vreme koristili daleko inferiorniji lukovi.

 

Kroz ceo ovaj period streličarstvo nije bilo samo vojna veština, već i sportska. U svim pomenutim civilizacijama upraznjavala su se takmičenja u veštini gađanja lukom, o čemu postoji dosta pisanih i drugih podataka. Poznati su veliki srednjevekovni turniri u Engleskoj, a slična takmičenja održavala su se i drugde.

 

Streličarstvo je bilo razvijeno i u srednjevekovnoj Srbiji. Postoje pisani podaci iz perioda vladavine despota Stefana Lazarevica (XIV vek) o održavanju streličarskih turnira na prostoru ispod zidina kalemegdanske tvrđave. Prva knjiga o streličarstvu napisana je 1545. godine a prvi streličarski klub osnovan je u Briselu 1381. godine (ovaj klub postoji i radi i danas).

Početak modernog sportskog streličarstva vezuje se za 1931. godinu kada je osnovana Međunarodna streličarska federacija (FITA).

DISCIPLINE

Osnivanjem međunarodne streličarske federacije (FITA) formulisan je skup pravila i disciplina za takmičenje u metnom streličarstvu koja važe u celom svetu i koja se primenjuju na Igrama.

U zavisnosti od opreme koju streličari koriste, tačnije od vrste luka formirane su tri divizije (ili stila) – recurve (olimpijski luk), compound (složeni luk) i goli luk (bare bow) – koje se međusobno ne takmiče. Na Olimpijskim igrama je dozvoljena isključivo upotreba olimpijskog luka. Muškarci i žene se takmiče posebno. U zavisnosti od starosne dobi postoje kategorije juniora, seniora i veterana.

Pošto se streličarska takmičenja održavaju kako na otvorenom tako i u zatvorenom prostoru, za obe vrste takmičenja precizirane su odgovarajuće distance, dimenzije meta u koje se gađa i broj strela koje se ispaljuju po jednoj seriji odnosno ukupno. Za sve FITA discipline postoje nacionalna, regionalna i svetska takmičenja, vode se podaci o rekordima a postoji i zvanična rang lista streličara formirana na osnovu uspeha streličara na pomenutim turnirima (poput ATP liste u tenisu).

Nazad na sve sportove

Streličarski Savez Srbije

Streličarski Savez Srbije

11000 Beograd, Makedonska 28/2

Telefon: 064 1436856

president@serbianarchery.com

www.serbianarchery.com

Sportisti Srbije: Streličarstvo